4 cách phân biệt đẩy mụn (purging) và kích ứng (break out)

“Đẩy mụn” (purging) và “kích ứng” (breakout) là hai thuật ngữ mà nhiều người thường gặp trong quá trình chăm sóc da. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ sự khác biệt giữa hai khái niệm này và cách xử lý phù hợp. Trong bài viết này, SORELLABEAUTY SPA và các bạn sẽ cùng tìm hiểu và phân biệt rõ ràng giữa đẩy mụn và kích ứng, từ định nghĩa, thời gian, đặc điểm mụn, đến nguyên nhân và cách xử lý. Điều này sẽ giúp bạn có kiến thức cần thiết để quản lý da mụn một cách hiệu quả. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về cả hai vấn đề này.

Đẩy mụn (Purging)

Định nghĩa và cơ chế

Đẩy mụn là quá trình tạm thời xảy ra khi sử dụng các sản phẩm chăm sóc da mới hoặc trong quá trình điều trị da. Nó là quá trình làm sạch lớp tế bào chết và tẩy tế bào da cũ, giúp loại bỏ mụn cám và mụn bọc bên trong da. Tình trạng này thường xảy ra khi sử dụng các sản phẩm chứa thành phần như axit salicylic, retinol, hoặc AHA/BHA.

Thời gian và đặc điểm

Đẩy mụn thường xảy ra trong khoảng thời gian từ 4 đến 6 tuần sau khi bắt đầu sử dụng sản phẩm. Nó thường xuất hiện ở các vùng da đã có mụn trước đó hoặc các vùng da dầu như khu vực T-zone (vùng trán, mũi, cằm). Mụn trong quá trình đẩy thường là mụn nhỏ, mụn cám hoặc mụn bọc, và có thể nhanh chóng tiêu biến sau một thời gian ngắn.

Nguyên nhân và sản phẩm gây ra đẩy mụn

Đẩy mụn xảy ra khi sử dụng các sản phẩm chăm sóc da chứa các thành phần kích thích quá trình tái tạo da. Các thành phần như axit salicylic, retinol, AHA/BHA và các sản phẩm làm sạch da sâu có thể kích thích quá trình tái tạo da và làm lỏng mụn, từ đó giúp loại bỏ mụn cám và mụn bọc bên trong da.

Cách xử lý và điều trị

• Tiếp tục sử dụng sản phẩm: Để cho quá trình đẩy mụn hoàn thành, hãy tiếp tục sử dụng sản phẩm và duy trì quy trình chăm sóc da thích hợp.
• Điều chỉnh liều lượng: Nếu bạn cảm thấy mụn quá nhiều hoặc quá mức, hãy giảm liều lượng hoặc tần suất sử dụng sản phẩm để da có thời gian thích nghi.
• Bảo vệ da khỏi tác động môi trường: Sử dụng kem chống nắng và hạn chế tiếp xúc với tác động tiêu cực từ môi trường như ánh nắng mặt trời mạnh.

Những hoạt chất điều trị an toàn

• Axit salicylic: Axit salicylic là một hoạt chất phổ biến được sử dụng để đẩy mụn. Nó có khả năng làm sạch lỗ chân lông, ngăn ngừa tắc nghẽn và giúp loại bỏ mụn cám. Axit salicylic thẩm thấu vào lớp sừng của da và làm tăng quá trình lột tế bào chết, giúp da tái tạo và làm sạch lỗ chân lông.
• Retinol: Retinol, một dạng của vitamin A, cũng được sử dụng rộng rãi để đẩy mụn. Nó có khả năng kích thích quá trình tái tạo da và tăng cường sự đồng đều của da. Retinol cũng giúp giảm sự hình thành mụn và làm mờ vết thâm do mụn để có một làn da sáng và mịn màng.
• AHA/BHA: AHA (alpha hydroxy acid) và BHA (beta hydroxy acid) là hai loại hoạt chất khác được sử dụng để đẩy mụn. AHA như axit glycolic hoặc axit lactic có khả năng làm sạch da, tẩy tế bào chết và làm mờ vết thâm. BHA như axit salicylic có tác dụng thâm nhập sâu vào lỗ chân lông, làm sạch và ngăn ngừa mụn cám.

Một số lưu ý

• Bắt đầu chậm: Khi sử dụng sản phẩm mới chứa hoạt chất đẩy mụn, hãy bắt đầu với liều lượng nhỏ và sử dụng ít lần trong tuần đầu tiên. Điều này giúp da có thời gian thích nghi và tránh tình trạng xảy  quá mức.
• Sử dụng kem chống nắng: Khi đẩy mụn, da thường trở nên nhạy cảm hơn với ánh sáng mặt trời. Hãy sử dụng kem chống nắng với SPF cao để bảo vệ da khỏi tác động của tia UV.
• Tránh kết hợp nhiều hoạt chất: Khi sử dụng các sản phẩm đẩy mụn, tránh kết hợp quá nhiều hoạt chất cùng lúc. Điều này có thể gây tác động mạnh lên da và dẫn đến kích ứng.
• Dùng các sản phẩm làm dịu da: Khi da bị kích ứng sau quá trình đẩy mụn, hãy sử dụng các sản phẩm làm dịu như nước hoa hồng dịu nhẹ, kem dưỡng ẩm để giúp làm dịu và phục hồi da.
• Không tự nặn mụn: Tránh cố ý nặn mụn trong quá trình đẩy mụn, vì việc này có thể làm tổn thương da và gây viêm nhiễm. Hãy để quá trình tự nhiên của da diễn ra và không cố gắng ép mụn.
• Kiên nhẫn và nhất quán: Quá trình đẩy mụn có thể kéo dài và yêu cầu kiên nhẫn. Hãy nhớ tuân thủ quy trình chăm sóc da thích hợp và không bỏ qua các bước quan trọng.

Nhớ rằng mỗi người có loại da và nhạy cảm da khác nhau, nên tốt nhất là tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu hoặc chuyên gia chăm sóc da  để họ đưa ra lời khuyên phù hợp.

Kích ứng (break out)

Định nghĩa và cơ chế

Kích ứng là quá trình xuất hiện mụn mới và tổn thương da do các yếu tố như môi trường, stress, sử dụng sản phẩm không phù hợp hoặc quá tải sản phẩm chăm sóc da. Nó có thể xảy ra ngay sau khi sử dụng sản phẩm hoặc trong một thời gian ngắn.

Thời gian và đặc điểm

Mụn trong quá trình kích ứng có thể xuất hiện ngay sau khi sử dụng sản phẩm hoặc trong một thời gian ngắn. Khác với đẩy mụn, kích ứng có thể xảy ra ở bất kỳ vùng da nào, không nhất thiết là vùng da đã có mụn trước đó. Mụn trong quá trình này có thể có nhiều loại khác nhau, từ mụn đỏ nhỏ cho đến mụn mủ, và thường kéo dài trong thời gian dài.

Nguyên nhân và sản phẩm gây ra

Kích ứng có thể do tác động từ môi trường, stress, sử dụng sản phẩm không phù hợp hoặc quá tải sản phẩm chăm sóc da. Các thành phần gây ra tình trạng trên như dầu khoáng, paraben, cồn và các chất hóa học có thể gây tổn thương da và tăng khả năng xuất hiện mụn trong quá trình kích ứng.

Cách xử lý và điều trị

• Ngừng sử dụng sản phẩm: Nếu bạn nghi ngờ rằng kích ứng là do một sản phẩm cụ thể, hãy ngừng sử dụng ngay lập tức để da được hồi phục.
• Dùng sản phẩm dịu nhẹ: Chọn các sản phẩm chăm sóc da dịu nhẹ, không chứa các thành phần gây kích ứng để giúp da lấy lại cân bằng tự nhiên.
• Thăm bác sĩ da liễu: Nếu kích ứng không được cải thiện sau một thời gian hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, hãy thăm bác sĩ da liễu để được tư vấn và điều trị phù hợp.

Những hoạt chất hỗ trợ làm dịu da khi bị kích ứng

1. Niacinamide: Niacinamide là một dạng vitamin B3 có tác động làm dịu da và giảm viêm. Nó giúp củng cố hàng rào bảo vệ da, làm giảm sự kích ứng và cải thiện độ ẩm cho da. Sản phẩm chứa niacinamide thường được ghi trên thành phần là “niacinamide” hoặc “vitamin B3”.
2. Chiết xuất từ cây cỏ chamomile: Chiết xuất từ cây cỏ chamomile có tính chất làm dịu và chống viêm. Nó giúp làm giảm tình trạng kích ứng và cung cấp độ ẩm cho da. Sản phẩm chứa chiết xuất từ cây cỏ chamomile thường được ghi trên thành phần là “chamomile extract” hoặc “chiết xuất hoa chamomile”.
3. Hyaluronic acid (HA) là một hoạt chất phổ biến được sử dụng để làm dịu da khi bị kích ứng. HA có khả năng giữ nước và cung cấp độ ẩm cho da, làm cho da trở nên mềm mại và mịn màng. Khi da bị tình trạng , HA giúp làm dịu và làm giảm sự tổn thương, đồng thời tăng cường quá trình phục hồi của da.
4. Panthenol, còn được gọi là Vitamin B5, là một hoạt chất khá phổ biến và được sử dụng rộng rãi để làm dịu da khi bị kích ứng. Nó có khả năng giữ ẩm và làm dịu da, giúp làm giảm sự tổn thương và cung cấp dưỡng chất cần thiết cho da.Panthenol có khả năng thẩm thấu sâu vào da và biến thành axit pantothenic, một dạng của Vitamin B5. Axit pantothenic có tác dụng kích thích quá trình tái tạo tế bào da, giúp da phục hồi nhanh chóng và tăng cường sự săn chắc của da. Ngoài ra, panthenol còn có khả năng làm giảm viêm nhiễm và kích ứng da, giúp da trở nên khỏe mạnh và bảo vệ da khỏi tác động tiêu cực từ môi trường.
5. Chiết xuất Rau Má (Centella asiatica), còn được gọi là Gotu kola, là một thành phần phổ biến được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc da để làm dịu da khi bị kích ứng. Rau Má có các tính chất chống viêm, làm dịu và tái tạo da, tăng cường quá trình phục hồi của da.Rau Má chứa các hợp chất hoạt tính như triterpenoid và asiaticoside, có khả năng làm giảm viêm nhiễm da. Nó cũng có tác dụng thúc đẩy quá trình sản sinh collagen, giúp da khỏe mạnh và săn chắc hơn. Rau Má cũng có khả năng làm giảm sự xuất hiện của sẹo và vết thâm trên da.

Một số thuốc uống làm giảm tình trạng kích ứng trên da

• Vitamin C: Vitamin C có tính chất chống viêm và chống oxy hóa, có thể giúp làm dịu da và giảm tình trạng kích ứng. Bạn có thể uống viên nang vitamin C hàng ngày hoặc tăng cường việc tiêu thụ thực phẩm giàu vitamin C như cam, chanh, kiwi và dứa.
• Vitamin E: Vitamin E cũng có tính chất chống viêm và chống oxy hóa, và có thể giúp làm dịu da khi bị kích ứng. Bạn có thể uống viên nang vitamin E hoặc tăng cường việc tiêu thụ thực phẩm giàu vitamin E như hạt hướng dương, hạt lanh, dầu oliu và các loại hạt.
• Quercetin: Quercetin không chỉ có trong thực phẩm mà tôi đã đề cập ở trên, mà còn có thể được dùng dưới dạng bổ sung. Quercetin có tính chất chống viêm mạnh mẽ và có thể giúp làm giảm kích ứng da.
• Omega-3: Bổ sung omega-3 qua các loại dầu cá hoặc bổ sung omega-3 cũng có thể giúp giảm tình trạng kích ứng da. Omega-3 có tính chất chống viêm và có thể cải thiện sức khỏe da tổng thể.
• Zinc: Khoáng chất kẽm có vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe da. Bổ sung kẽm có thể giúp giảm viêm và làm dịu da khi bị kích ứng.

Tuy nhiên, trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc uống nào, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo rằng nó phù hợp và an toàn cho bạn. Họ sẽ có thể đưa ra đánh giá chính xác về tình trạng của da và đề xuất liệu pháp phù hợp nhất.

Việc phân biệt giữa đẩy mụn và kích ứng là quan trọng để có thể xử lý vấn đề da một cách hiệu quả. Đẩy mụn là quá trình tạm thời và cần thời gian để da thích nghi, trong khi kích ứng là hiện tượng tổn thương da do nhiều nguyên nhân khác nhau. Bằng cách hiểu rõ về cơ chế, thời gian, đặc điểm và cách xử lý phù hợp, bạn có thể quản lý da mụn một cách tốt nhất. Hãy luôn lắng nghe da và tìm phương pháp chăm sóc phù hợp để giữ cho da luôn khỏe mạnh và sạch sẽ.

---

Tư vấn chuyên môn bài viết:

TS.BÁC SĨ NGUYỄN HỮU QUANG

Phó trưởng khoa tạo hình thẩm mỹ

Ngôn ngữ giao tiếp: Tiếng Việt, Tiếng Nga

Đặt Lịch Hẹn Xem Hồ Sơ