Tăng sắc tố da là như thế nào? 7+ cách điều trị tăng sắc tố da

Tăng sắc tố da là như thế nào? Có điều trị được không? Nếu tự dưng bạn thấy tình trạng một vùng da trên tay, mặt, lưng tối màu thì hoàn toàn có thể bạn đã gặp phải triệu chứng tăng sắc tố da. Hầu hết theo ghi chép thì tăng sắc tố da sẽ xuất hiện trên vùng da sẫm màu. Những bạn có dùng kem tẩy trắng thì sẽ dễ gặp tình trạng trên hơn. 

Khi bị bị tăng sắc tố da thì vùng da trên cơ thể sẽ không còn đồng đều màu gây mất mỹ quan. Thường gặp tình trạng bị thâm mụn, tàn nhang, nám, hoặc mắc các tình trạng khác ví như bệnh tiểu đường, bệnh chàm sẽ khiến tình trạng da bị tăng sắc tố. 

Tăng sắc tố da là như thế nào? 

Tăng sắc tố da là một khái niệm rất phổ biến, mô tả về tình trạng da không đồng đều màu xuất hiện trên da. Đây là một hiện tượng bình thường của cơ thể khi sản sinh ra nhiều sắc tố melanin do các tác nhân có hại trên da để bảo vệ da của bạn. 

Đa số tình trạng này đều không gây ảnh hưởng hay nguy hại đến cơ thể của bạn. Tuy nhiên bạn cũng phải chú ý đến một vài vấn đề, có thể là triệu chứng của một vài bệnh lý khác.

Cơ chế hình thành sắc tố da:

Melanin là thành phần chủ yếu quyết định của da, tóc và màu da của chúng ta. Chúng được hình thành trong tế bào melanosome theo một quy trình phức tạp được gọi là cơ chế hình thành hắc sắc tố. 

Tế bào hắc sắc tố liên kết với các cơ quan sinh dục, sắc tố, viêm và thần kinh, và chức năng của melanin cũng được điều tiết bằng các tác nhân bên ngoài bao gồm các tia tử ngoại và thuốc. 

Bên cạnh vai trò quyết định đặc tính kiểu gen của cơ thể, Melanin có chức năng hấp thụ bức xạ cực tím, qua đó góp phần bảo vệ da tác hại của ánh sáng mặt trời. Nếu không có tình trạng thiếu hụt melanin, bạn sẽ có khả năng bị chứng vảy nến, chàm và đặc biệt là ung thư da cực kỳ cao. 

Có hai nhóm melanin là Eumelanin và Pheomelanin. 

Eumelanin là polyme không hoà tan màu nâu đen đến sẫm, tập trung nhiều trên nhóm người có da và tóc tối màu vì hữu hiệu cao đối với khả năng bảo vệ tác hại của ánh sáng. Loại Melanin này chủ yếu thấy trên bề mặt da và màu tóc người châu Á. 

Pheomelanin là polyme có màu vàng đỏ được hình thành bởi phản ứng liên hợp của cysteine hoặc glutathione, thường được nhìn thấy trên da người có tóc và da sẫm màu, ít mắc ung thư da hơn. Loại Melanin này chủ yếu thấy trên sắc tố da và màu tóc người châu Âu. 

Bài báo này sẽ đi sâu hơn nghiên cứu chứng rối loạn melanin trên tế bào da châu Á. Bởi vì Melanin có tác dụng bảo vệ tế bào da của chúng ta khỏi tác động của ánh sáng mặt trời, một khi tiếp xúc với bức xạ UV, nó sẽ kích thích sản sinh ra Melanin như một cách giúp bảo vệ tế bào da không chịu tổn hại. 

Nếu hàm lượng melanin sản xuất quá cao sẽ làm da trở nên cháy sạm và nếu bạn liên tục ít ra ngoài mà không có phương pháp bảo vệ, da sẽ hình thành các đốm nám, tàn nhang.

Nguyên nhân khiến da bị tăng sắc tố 

• Tiếp xúc trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời 

Một trong những lý do dễ thấy nhất gây tăng sắc tố da mặt chính là tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời thường xuyên. Melanin có vai trò giúp sản sinh một loại kem chống nắng bảo vệ da. 

Và mặt trời cũng là nguyên nhân khiến melanin càng sản sinh nhiều hơn để bảo vệ bạn trước tia tử ngoại có hại, khiến các vùng da trở nên sạm nắng. Quá trình tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời có thể gây rối loạn quá trình melanin, gây tình trạng tăng sắc tố da.

Khi các đốm da sậm màu xuất hiện, càng tiếp xúc với nắng nhiều sẽ kích hoạt các đốm melanin nhiều hơn, gây sậm màu hơn. 

• Da viêm (tăng sắc tố sau viêm) 

Khi tình trang da bạn bị ảnh hưởng do các yếu tố có hại, bạn sẽ có khả năng bị tăng sắc tố sau viêm. Khi tổn thương trên da lành lại, vùng da tổn thương sẽ trở nên bằng phẳng hơn và có màu sắc đậm hơn vùng lân cận. 

Tình trạng trên xảy đến khi bạn vừa mới tiến hành thủ thuật làm đẹp hoặc: Bắn laser, mặt nạ hoá chất hoặc sau khi bạn bị mụn. Ngoài ra da bị kích ứng như ngứa, đỏ, thâm tím, bệnh chàm, mề đay, phát ban. … cũng là nguyên nhân góp phần gây tăng sắc tố. Đặc biệt, các bạn cũng nên lưu ý tình trạng viêm da khi tiếp xúc với màu henna trong quá trình xăm mình bởi cũng có thể gây ra tình trạng tăng sắc tố da. 

• Ảnh hưởng của nội tiết tố 

Nám và tàn nhang là những dấu hiệu dễ thấy nhất trong trường hợp của tăng sắc tố da. Khi nội tiết tố trong cơ thể biến đổi sẽ thúc đẩy quá trình sản sinh melanin vượt ngưỡng. Tình trạng suy giảm nội tiết tố estrogen hoặc việc sử dụng một vài loại mỹ phẩm có thể gây tình trạng tăng sắc tố da thậm chí là đối với nữ giới mang thai. 

• Di truyền 

Nám da cũng có thể xuất hiện vì di truyền các nhà khoa học đã kết luận nếu bạn có cha mẹ bị bệnh bạch tạng thì khả năng bạn bị cũng cực kỳ cao. Có đến 45% nám da là di truyền trong toàn bộ những người bị nám da. 

Những triệu chứng của bệnh tăng sắc tố da 

• Đốm nâu sắc tố 

Đốm sắc tố như đốm nắng, đốm nám, đốm gan, tàn nhang, . .. là kết quả khi bạn tiếp xúc rất nhiều với ánh nắng mặt trời. Điển hình thường thấy nhất có lẽ là vùng da mặt và da tay của bạn. Những đốm nâu sắc tố này thường là hậu quả của tình trạng tăng sắc tố da. 

Chúng có khả năng xuất hiện khi bạn lớn tuổi hơn và là một tình trạng phổ biến. Ghi nhận theo các nhà nghiên cứu phụ nữ ở giai đoạn tiền mãn kinh hay già hơn cũng dễ gặp phải tình trạng này. Các đốm trắng khác thường có đường kính khoảng 0.2-2 cm với màu sắc khác thường và các vòng tròn sẫm màu. 

• Sạm, nám da 

Đây là hai dạng tăng sắc tố da hay gặp nhất ngày nay. Triệu chứng có thể xuất hiện trên cả nam và nữ giới tuy nhiên nữ vẫn chiếm đại đa số. Nám da, thâm da là tình trạng xuất hiện đốm, mảng trên da có màu sắc sậm hơn so với da vùng xung quanh. Phân bố tại cổ, tay, chân hoặc là vùng mặt sẽ dễ gặp hiện tượng nám hơn.

• Tàn nhang 

Tàn nhang cũng là một dấu hiệu thường gặp cảnh báo cho sự tăng sắc tố da. Các dấu vết tàn nhang phân bố không đồng nhất, chủ yếu là ở khu vực da tiếp xúc với nắng mặt trời nhiều. Nó hay gặp với những bạn có sắc tố da trắng, hay không có melanin dưới tia nắng mặt trời. 

Có thế bạn muốn đọc thêm: Da nhiễm corticoid là gì? 1 số phương pháp chữa trị da nhiễm corticoid

Điều trị tăng sắc tố da thế nào cho tốt? 

Sự tăng trưởng của melanin khiến tình trạng rối loạn sắc tố nắm bắt rõ hơn khiến cho điều trị rối loạn sắc tố da không khó khăn. 

• Thoa kem chống nắng mỗi ngày 

Thoa các sản phẩm kem chống nắng là phương pháp giảm thiểu tình trạng da đen bởi tia UV của ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên muốn sử dụng đúng sản phẩm thích hợp, bạn biết làn da của mình là như nào. Tốt nhất hãy hỏi tư vấn của các chuyên gia da liễu để có được quyết định chính xác. 

• Sử dụng gel có thành phần tự nhiên 

Bạn cũng có thể điều trị giảm sắc tố da mặt bằng cách sử dụng nha đam. Olaphim có chứa nha đam sẽ hỗ trợ giảm sắc tố da cao bằng cách hạn chế sản sinh melanin trong da. Gel lô hội, hay là các sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên, bạn có thể sử dụng mỗi ngày mà không cần lo ngại da sẽ kích ứng. 

• Không nên chà xát mạnh tay làm tổn thương da 

Không nên gãi hay đụng phải mụn đỏ, đốm và mụn trứng cá để có thể ngăn chặn tăng sắc tố xuất hiện trên da bạn đã tổn thương. 

Biện pháp phòng ngừa tăng sắc tố da 

• Sử dụng kem chống nắng 

Bạn cũng nên sử dụng sản phẩm kem chống nắng có độ SPF tối thiểu là 50 giúp chống lại cả tia cực tím UVA và UVB là hiệu quả nhất. Đặc biệt là mỗi khi ra đi ngoài nắng, thay vì lười biếng nên thoa ngay lên mặt 1 lớp kem giúp che chắn làn da của bạn. 

• Trang bị những phụ kiện chống nắng 

Trang bị đầy đủ áo chống nắng mỗi khi hoạt động ngoài trời cũng là phương pháp hiệu quả hạn chế tình trạng tăng sắc tố da. Nên sử dụng kèm kem chống nắng, sử dụng nón rộng vành, đeo khẩu trang, mang kính mát nhằm phát huy tác dụng cao nhất. 

• Có thói quen ăn ở và tập luyện khoa học 

Ăn đa dạng rau củ trái cây, thức ăn có nhiều hoạt chất chống oxy hoá là cách để bạn giảm tình trạng da tăng sắc tố an toàn và hiệu quả. Tránh xa nhóm thực phẩm chiên rán, đồ ăn chế biến sẵn. 

Phân bổ chế độ ăn ngủ nghỉ ngơi khoa học thích hợp với mọi lứa tuổi. Không ngủ khuya vì thức khuya sẽ khiến da bị thâm sạm, xỉn màu. 

• Điều trị mụn trứng cá và viêm da đúng cách 

Nếu da của bạn đang có tình trạng nhiễm trùng da: Mụn trứng cá hoặc chàm. .. Hãy sử dụng sản phẩm dưỡng da chống viêm đúng cách. sau khi tổn thương phục hồi, hãy sử dụng các sản phẩm hỗ trợ điều trị tăng sắc tố da theo toa của bác sĩ. 

Tùy theo tình trạng tăng sắc tố da của mỗi bệnh nhân sẽ khác nhau và thời gian điều trị dài hay ngắn cũng khác nhau. Hãy xây dựng cho mình một chế độ chăm sóc da cùng dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý nhằm hạn chế tình trạng trên.

Tại sao màu môi thường khác với các làn da khác? 

Da của cơ thể được cấu tạo nên bởi nhiều lớp tế bào trong khi môi thường bao gồm khoảng 3 đến 5 lớp tế bào. Điều này có ý nghĩa là vùng da môi mỏng manh hơn bao giờ hết. Màu hơi hồng hoặc đỏ sẫm của môi hình thành bởi nhiều hệ thống mạch máu nằm ngay bên dưới lớp da mỏng manh trên môi. Nhưng bên cạnh đó cũng còn một số lý do khác nữa

Giới tính: 

Môi có nhiều màu sắc và hình dạng khác nhau. Một số người có đôi môi có gam màu hồng hơn, trong khi những người khác có đôi môi có gam màu đỏ – hoặc đôi khi là màu tím 

Tất cả chỉ phụ thuộc theo giới tính và màu da. Những người có làn da trắng sẽ có đôi môi trắng trong khi những người có làn da tối màu thường sẽ có đôi môi đỏ hơn. Tuy nhiên, nó không phải là một điều chắc chắn. 

Hút thuốc: 

Thuốc lá với nhiều chất độc có thể gây tổn hại tế bào phổi của bạn, dẫn đến các tình trạng từ phổi mãn tính sang ung thư. Hút thuốc cũng có thể tác động lên màu môi. Những người hút thuốc sẽ có đôi môi tăng sắc tố. Nicotine là nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng này. 

Nhai trầu: 

Lá trầu được nhai với vỏ trầu và đường trong một miếng kẹo cao su. Nó cũng làm việc như một chất gây mê và cũng là một chất ức chế hấp thụ. Trầu nhai bao gồm vỏ trầu và quả trầu. Nhai trầu trong thời gian lâu dài có thể gây tăng sắc tố môi. 

Rượu, bia và các chất lỏng sẫm màu khác: 

Có thể nhìn thấy thông qua việc làm ố vàng ly và cốc, loại thức uống dạng chất lỏng này cũng có thể làm ố vàng môi và răng. Giảm sử dụng loại chất lỏng này có thể làm giảm tốc độ tăng sắc tố của môi. 

Tiếp xúc với tia nắng mặt trời trong thời gian lâu: 

Tăng cường tiếp xúc với tia tử ngoại có thể khiến cho tế bào hắc tố sản sinh vượt ngưỡng melanin (sắc tố da). Điều có thể dẫn đến tăng sắc tố của môi. 

Có thể bạn muốn đọc thêm: 7 loại nếp nhăn trên da và cách điều trị

Tăng sắc tố máu: 

Hàm lượng kẽm cao trong máu cũng có thể dẫn đến tình trạng tăng sắc tố môi. 

Thuốc tẩy hắc tố: 

Những người dùng rất nhiều thuốc giảm viêm, cụ thể là NSAIDS (thuốc giảm viêm không steroid) trong tình trạng mãn tính do chấn thương tái phát nhiều lần do tai nạn hoặc tình trạng mãn tính do viêm xương có thể bị tăng sắc tố môi. 

Thuốc hoá trị chứa sulfonamides, cyclophosphamide, doxorubicin được dùng ở bệnh nhân ung thư trong thời gian điều trị ung thư. Những nhóm thuốc trên cũng gây tăng sắc tố môi. 

Nếu bạn căng thẳng, bạn chắc hẳn đã biết đến các viên thuốc chứa escitalopram và barbiturate. Những viên thuốc trên có thể xoa dịu hệ thống thần kinh trung ương, tuy nhiên cũng làm thâm môi. 

Levodopa gây tăng sắc tố môi. Nó là một dạng thuốc được những người bị bệnh Parkinson sử dụng. 

Thuốc chống sắc tố trong thành phần ketoconazole cũng khiến môi bị tăng sắc tố. 

Colchicine được dùng ở bệnh nhân tiểu đường. Hãy chú ý bởi vì nó cũng khiến môi bị thâm. 

Các bệnh lý lâm sàng

Một số người cũng có thể bị tăng sắc tố môi khi bị một vài bệnh lý như: 

• Tăng sắc tố do viêm 
• Lichen phẳng 
• Bệnh ban đỏ 
• Đồi mồi 
• Bớt 
• Hội chứng Peutz-Jeghers 
• Hội chứng Bandler 
• Hội chứng LEOPAD 
• Rối loạn nội tiết tố và kinh nguyệt 
• Bệnh lý Addison 
• Bệnh Cushing 
• Hội chứng Nelson 
• Phình đầu chi 
• Cường giáp 
• Ngộ độc kim loại nặng 

Ung thư: Các bệnh ung thư lành tính và ác tính có thể gây tăng sắc tố môi.

• Ung thư Kaposi 
• U hắc tố tuỵ 
• U máu mô tạng 
• Tổn thương sắc tố lành tính 
• Tổn thương sắc tố ác tính 
• Phòng tránh tăng sắc tố môi thế nào? 
• Ngừng hút thuốc 
• Hạn chế tiếp xúc với tia nắng mặt trời 
• Luôn thoa kem chống nắng. Có nhiều kem bôi môi và chất bảo vệ môi có chứa SPF 
• Mũ sẽ thích hợp để khẳng định gu thẩm mỹ cũng như giúp bảo vệ gương mặt và đôi môi của bạn được an toàn trước ánh UV chói chang nếu đây là chiếc nón có màu

Có thể bạn muốn đọc thêm: Viêm da do Demodex là sao? 1 vài lưu ý quan trọng

Điều trị tăng sắc tố môi thế nào? 

Tăng sắc tố môi có thể được điều trị theo phương pháp điều trị lý do căn bản trước tiên. 

Ví dụ, nếu xác định rằng việc thay đổi màu môi có thể là từ một nhóm thuốc nào đấy, thì bác sĩ của bạn có thể điều chỉnh liều thuốc đấy. 

• Trị liệu bằng laser 
• Liệu pháp áp lạnh 
• Phẫu thuật 
• Ánh sáng huỳnh quang công suất cao (IPL) 
• Liệu pháp quang động 
• Chất làm trắng quang học 

Tư vấn chuyên môn bài viết:

TS.BÁC SĨ NGUYỄN HỮU QUANG

Phó trưởng khoa tạo hình thẩm mỹ

Ngôn ngữ giao tiếp: Tiếng Việt, Tiếng Nga

Đặt Lịch Hẹn Xem Hồ Sơ