Vi khuẩn Demodex là một loại vi khuẩn nhỏ sống trên da của con người, đặc biệt là ở vùng khuôn mặt. Nếu không được kiểm soát, số lượng vi khuẩn này có thể gây ra một số vấn đề về da, bao gồm mẩn ngứa, sưng tấy và chảy dịch. Tuy nhiên, với một số biện pháp đơn giản như chăm sóc da đúng cách, thay đổi chế độ ăn uống và sử dụng sản phẩm chăm sóc da phù hợp, bạn có thể giảm thiểu tình trạng vi khuẩn Demodex trên da một cách hiệu quả. Hãy tìm hiểu thêm về vi khuẩn Demodex và cách phòng ngừa để có một làn da khỏe mạnh và đẹp hơn!
Contents
VI KHUẨN DEMODEX LÀ GÌ? CÁC TRIỆU CHỨNG VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ DEMODEX TRÊN DA.
Các côn trùng chân khớp vi khuẩn Demodex là nguyên nhân gây viêm da, chúng ẩn nấp ở các nang lông tuyến bã trên da của con người và động vật. Dù tình trạng này thường không gây vấn đề đối với những người khỏe mạnh, nhưng nếu cơn đau và nang lông xuất hiện, chúng có thể làm cho các vi khuẩn Demodex phát triển và gây ra bệnh. Vì thế, việc kiểm soát chúng là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bạn và các vật nuôi của bạn.
VI KHUẨN DEMODEX LÀ GÌ?
Trên da của con người, tồn tại hai loại “kẻ thù vô hình” gây ra bệnh viêm da, chính là vi khuẩn Demodex folliculorum và Demodex brevis. Dù nhỏ bé đến đáng sợ, con cái của chúng vẫn có thể lớn lên đến 440um với Demodex folliculorum và 240 um với Demodex brevis. Thật khó tin, nhưng chúng có thể ngụy trang rất tài tình trên da, chỉ khi nhìn kỹ dưới kính hiển vi quang học, ta mới có thể nhận ra sự hiện diện của chúng. Những chú côn trùng này quả là một hiểm họa đáng sợ đối với làn da của chúng ta.
Demodex là một loài côn trùng nhỏ bé, có đầu thân, đuôi và 4 cặp chân nằm gần phía đầu. Với vòng đời kéo dài từ 14 đến 24 ngày, chu kỳ sống của chúng gồm 5 giai đoạn khác nhau bao gồm: trứng, ấu trùng, tiền nhộng, nhộng và trưởng thành. Mỗi giai đoạn đều mang lại những đặc điểm riêng, đóng góp vào quá trình phát triển và sinh sản của Demodex. Mặc dù chúng rất nhỏ và khó quan sát bằng mắt thường, nhưng với kính hiển vi quang học, bạn có thể thấy được chúng với chi tiết rõ ràng.
Demodex là những kẻ lưu manh của da, sống thành đôi, thường đẻ trứng ở các vị trí nang lông hoặc tuyến bã, mang theo chất thải và vi khuẩn vào bên trong da. Khi chúng chết, xác của chúng phân hủy trên bề mặt da và gây ra phản ứng dị ứng, như đốm đỏ, mụn trứng cá, ban đỏ, ban sẩn và mụn mủ, tùy thuộc vào hệ thống miễn dịch của cơ thể. Những tên này gây rối loạn da làm cho bạn cảm thấy khó chịu, và nếu để bị nhiễm nặng, chúng có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng hơn cho sức khỏe của bạn.
Demodex có thể lây lan thông qua nhiều cách, bao gồm tiếp xúc trực tiếp với người hoặc động vật nhiễm bệnh, bụi bẩn có chứa trứng, hoặc việc sử dụng chung đồ dùng như khăn mặt, cọ má, và thậm chí cả hôn. Do đó, việc giữ vệ sinh và hạn chế tiếp xúc là rất quan trọng để ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn này.
PHÂN LOẠI VIÊM DA DO DEMODEX GÂY NÊN
Demodex là một loại vi khuẩn trên da mặt, thường có thể tồn tại trên cơ thể người khỏe mạnh mà không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, nếu số lượng vi khuẩn này tăng cao trên bề mặt da, vảy da, hoặc trong nang lông, hoặc khi hệ thống miễn dịch của cơ thể suy yếu, nó có thể dẫn đến bệnh viêm da do Demodex. Bệnh này có 3 dạng thường gặp.
- Viêm nang lông do Demodex có dạng vảy phấn là thể bệnh nhẹ nhất. Triệu chứng của bệnh gồm da đỏ và có vảy da, xuất hiện nút sừng tại nang lông, cùng với cảm giác như có con kiến bò trên da. Bệnh viêm nang lông do Demodex là một bệnh da liễu do sự tăng sinh quá mức của ký sinh trùng Demodex trong nang lông của da. Ký sinh trùng Demodex là một loại ký sinh trùng nhỏ, sống trong nang lông và nang tuyến nhờn trên da của con người và động vật có vú.
Khi số lượng Demodex tăng quá mức, chúng có thể gây ra kích ứng và viêm nang lông, gây ngứa và mẩn đỏ. Bệnh viêm nang lông do Demodex thường xuất hiện ở vùng da mặt, đặc biệt là vùng mũi, trán, cằm, mi mắt và lông mày.
- Viêm da do Demodex còn có dạng trứng cá.Viêm da do Demodex dạng trứng cá (hay còn gọi là “demodex folliculitis” hoặc “pityriasis folliculorum”) là một bệnh da liễu do sự tăng sinh của ký sinh trùng Demodex folliculorum trong nang lông trên da.Bệnh lý này thường xảy ra ở vùng da mặt, đặc biệt là vùng trán, má và cằm, và có thể làm cho da khô và bong tróc. Các triệu chứng khác bao gồm một số đốm đỏ nhỏ, nổi lên, có vảy bong tróc hoặc mẩn ngứa trên da. Nếu bệnh lý nghiêm trọng hơn, các nốt trên da có thể trở nên đỏ hơn và chảy dịch.
- Trứng cá đỏ thể u hạt, đây là thể bệnh ít gặp và thường xảy ra ở những người có hệ miễn dịch suy giảm. Trứng cá đỏ thể u hạt (Erythema nodosum) là một tình trạng viêm da cấp tính, trong đó các u hạt màu đỏ và đau nhức hình thành trên da, thường xuất hiện trên bề mặt da của chân và đôi khi trên tay, cẳng tay, cổ và khuỷu tay.
Nguyên nhân của trứng cá đỏ thể u hạt không được rõ ràng, tuy nhiên, các nguyên nhân được đề xuất bao gồm nhiễm trùng vi khuẩn, tiêu chảy, viêm họng và bệnh lý tự miễn dịch. Để chẩn đoán và điều trị trứng cá đỏ thể u hạt, bạn nên tìm kiếm lời khuyên và điều trị từ bác sĩ da liễu hoặc bác sĩ chuyên khoa có liên quan.
Có hai dạng viêm da do Demodex, bao gồm viêm nang lông dạng vảy phấn và viêm da dạng trứng cá, thường được gây ra bởi sự sử dụng mỹ phẩm chứa corticoid từ những sản phẩm không rõ nguồn gốc. Các thành phần trong mỹ phẩm này làm tổn thương da, làm da bị co rút, làm mạch máu giãn nở, gây ra phản ứng dị ứng và phát ban dạng trứng cá cùng với bệnh viêm da do Demodex.
TRIỆU CHỨNG DA DO DEMODEX
Các triệu chứng của viêm da do demodex bao gồm:
- Da sưng đỏ
- Mụn mủ
- Ban sẩn đỏ
- Tình trạng giãn mạch
- Lỗ chân lông trên mũi, cằm, trán và má trở nên rộng hơn. Sau một thời gian, da mặt có thể trở thành màu đỏ, các mao mạch nổi dày lên hai bên cánh mũi.
- Rụng lông mày, lông mi, tóc và viêm bờ mi
- Cảm giác ngứa, rát vùng da tổn thương
- Cảm giác kiến bò trên da mặt, thường xuất hiện trên trán, mũi và má vào ban đêm. Nguyên nhân là do vi khuẩn Demodex giao phối trên bề mặt da, gây ra nhiều vết trầy xước trên bề mặt da mà bệnh nhân không nhận ra.
- Ngứa trên da đầu, thường do chí và gàu gây ra, nên cần được xác định để áp dụng phương pháp điều trị thích hợp.
- Rụng tóc sớm cũng có thể liên quan đến vi khuẩn Demodex hoạt động tại các lỗ chân lông trên bề mặt da.
Tình trạng xuất hiện trứng cá đỏ thể u hạt bao gồm một số triệu chứng sau:
Các triệu chứng của trứng cá đỏ thể u hạt bao gồm:
- Các u hạt đỏ, tròn hoặc lồi, thường có kích thước từ 1 đến 5 cm, nổi lên trên da, đau nhức khi chạm vào.
- Sốt, đau đầu và mệt mỏi.
- Đau khớp và đau bụng.
Những người trẻ tuổi thường bị nhầm lẫn viêm da do demodex với mụn trứng cá tuổi dậy thì, và điều này có thể gây ra những tai hại đáng kể. Bệnh viêm da do demodex có thể tái phát nhiều lần và nặng hơn nếu không được điều trị đúng cách. Điều đó có thể để lại những dấu vết xấu xí trên khuôn mặt người bệnh, làm cho họ cảm thấy thiếu tự tin và tự ti.
CÁCH ĐIỀU TRỊ BỆNH VIÊM DA DO DEMODEX
Nguyên tắc điều trị:
- Việc loại bỏ ve demodex trên bề mặt da càng sớm càng tốt để ngăn chặn sự lây lan và nguy cơ nhiễm trùng.
- Viêm da do demodex rất dễ lây nhiễm và có thể lây lan nhanh chóng thông qua tiếp xúc trực tiếp hoặc sử dụng vật dụng chung như khăn mặt, gối đầu. Ngay cả khi không có triệu chứng, người nhiễm bệnh vẫn có thể truyền vi khuẩn trên bề mặt da cho người khác. Thời gian ủ bệnh có thể kéo dài từ vài tháng đến nhiều năm.
- Trong quá trình điều trị, nên hạn chế sử dụng mỹ phẩm để không tạo điều kiện cho vi khuẩn Demodex sinh sôi và phát triển trên da.
Để phòng ngừa viêm da do Demodex, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Giữ vệ sinh da thường xuyên: Tắm rửa và lau khô da một cách sạch sẽ để ngăn ngừa sự phát triển của ký sinh trùng.
- Tránh sử dụng sản phẩm chăm sóc da không phù hợp: Chọn các sản phẩm chăm sóc da không chứa hóa chất, không gây kích ứng và thích hợp với loại da của bạn.
- Tránh tiếp xúc với người bị nhiễm Demodex: Tránh tiếp xúc với người bị viêm da do Demodex để giảm nguy cơ lây nhiễm.
- Tránh tiếp xúc với vật dụng bị nhiễm ký sinh trùng: Tránh sử dụng chung vật dụng như khăn tắm, chăn ga và quần áo để giảm nguy cơ lây nhiễm.
- Tăng cường sức đề kháng của cơ thể: Tăng cường sức đề kháng của cơ thể bằng cách ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tập luyện thể thao thường xuyên và giảm stress.
- Thực hiện điều trị sớm khi có triệu chứng: Nếu bạn phát hiện bất kỳ triệu chứng nào của viêm da do Demodex, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Viêm da do Demodex là một bệnh lý khá phổ biến và có thể được phòng ngừa và điều trị hiệu quả với sự chăm sóc và tư vấn của các chuyên gia y tế.
Viêm da do Demodex có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau, phụ thuộc vào loại viêm da cụ thể. Dưới đây là một số phương pháp điều trị thông thường cho từng loại viêm da do Demodex:
- Viêm nang lông do Demodex: Trị liệu bao gồm việc sử dụng thuốc mỡ hoặc thuốc nước bôi lên vùng da bị ảnh hưởng. Các loại thuốc có thể được sử dụng bao gồm axit salicylic, benzoyl peroxide, sulfur và permethrin.
- Viêm da do Demodex dạng trứng cá: Trị liệu bao gồm việc sử dụng thuốc mỡ hoặc thuốc nước bôi lên vùng da bị ảnh hưởng. Các loại thuốc có thể được sử dụng bao gồm metronidazole, ivermectin và permethrin.
- Viêm da do Demodex ở mắt: Trị liệu bao gồm sử dụng thuốc mỡ hoặc thuốc nước bôi lên vùng da xung quanh mắt. Các loại thuốc có thể được sử dụng bao gồm erythromycin và ivermectin.
- Viêm da toàn thân do Demodex: Trị liệu bao gồm sử dụng thuốc uống để tiêu diệt ký sinh trùng, chẳng hạn như doxycycline, metronidazole và ivermectin. Các loại thuốc bôi trực tiếp lên da cũng có thể được sử dụng để giảm triệu chứng.
Ngoài ra, đặc biệt đối với các trường hợp viêm da do Demodex nặng, có thể cần sử dụng phương pháp điều trị kết hợp nhiều loại thuốc và/hoặc phẫu thuật để loại bỏ ký sinh trùng và tăng cường sức đề kháng của cơ thể. Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và chẩn đoán chính xác loại viêm da do Demodex của mình và phương pháp điều trị thích hợp.
Tư vấn chuyên môn bài viết:
TS.BÁC SĨ NGUYỄN HỮU QUANG
Cách ngăn mồ hôi nách ướt áo chào hè 2023
Cằm nhọn V-line là gì? Tướng số của người sở hữu cằm nhọn
10 công dụng của nghệ mà bạn nên biết và cách sử dụng tốt nhất cho sức khỏe của bạn