Sẹo lồi là gì? 5+ phương pháp điều trị sẹo lồi

Sẹo lồi là gì? Nguyên nhân gây ra sẹo lồi và cách chữa trị như thế nào?

Sẹo hình thành sau khi vết thương trên da lành lặn. Tuỳ cơ địa mỗi người mà sẹo hình thành có nhiều loại khác nhau: Sẹo rỗ, sẹo lồi, sẹo thâm, sẹo phì đại. Ngoài màu sắc ra sẹo cũng có 2 màu: Sẹo trắng, sẹo đen. 

Riêng sẹo lồi nổi sần sùi trên bề mặt da, có màu đỏ hoặc tím khi cơ thể sản xuất collagen vượt mức thúc đẩy sự hình thành vết thương, khiến các mô bị dư thừa, lồi thêm trên da. 

Sẹo lồi gây đau đớn, ngứa. Bài viết dưới đây trình bày các nguyên nhân, triệu chứng cùng biện pháp ngăn ngừa sẹo lồi giúp người bệnh rõ hơn về nguyên nhân gây bệnh. 

Sẹo lồi là gì? 

Sẹo lồi là dạng sẹo nổi lên trên bề mặt da nhờ tăng số lượng mô sợi hơn nhiều so với vết thương lành gây sẹo. Cụ thể, khi da bị thương, mô sợi hình thành giúp phục hồi vết thương. Thế nhiên, đối với một vài người, số lượng mô sợi có thể tăng sinh vượt mức phát triển nên sẹo dày, căng mọng hoặc là sẹo lồi. 

Hiện nay có khoảng 100 triệu người lưu lại sẹo sau phẫu thuật hoặc chấn thương, trong đó 15% số mô sợi phát triển vượt mức trở thành sẹo phì đại hoặc sẹo lồi. Sẹo lồi có thể gặp ở mọi độ tuổi, xuất hiện muôn nơi trên cơ thể nhưng chủ yếu xảy ra trên những vùng cơ thể sau: Vai, cổ, lưng, bụng, mông, . .. 

Sẹo lồi trên mặt sẽ phẳng và cứng, trên các bộ phận khác của cơ thể sẽ có bề mặt nhẵn hơn. Tuy nhiên, trên một vài bộ phận của cơ thể bao gồm: Cổ, bụng, ngực, . .. sẹo lồi có thể dịch chuyển khi đụng vào. 

Sẹo lồi đi ra khỏi giới hạn của vết thương cũ, lây lan qua vùng da khỏe mạnh xung quanh. Dù sẹo lồi không gây nguy hiểm tới tính mạng, tuy nhiên khiến người bệnh không tự tin, nhất là tại vùng cánh tay, bàn chân, .

Có thể bạn muốn đọc thêm: 7 phương pháp để xóa sẹo lõm lâu năm và lấp đầy sẹo hiệu quả

Triệu chứng và biểu hiện của sẹo lồi 

• Sẹo lồi nhiều năm 

Sẹo lồi có khuynh hướng phát triển chậm chạp, lan nhanh qua nhiều tuần, vài tháng, nhiều năm. Tuy nhiên, đối với một vài người, sẹo lồi có thể phát triển mạnh mẽ, tăng gấp 3 lần chỉ một vài tháng. 

Sẹo lồi có kích cỡ khác nhau, người bệnh sẽ bị sưng, ngứa hoặc đau đớn khi sẹo lồi phát triển. Triệu chứng trên sẽ kết thúc khi sẹo lồi tiếp tục phát triển. 

• Sẹo lồi mới hình thành 

Cơ thể sản xuất rất nhiều collagen thúc đẩy sự hình thành sẹo để làm lành vết thương. Trong cơ thể, collagen có tác dụng tăng độ dẻo dai của da, nâng đỡ các khớp, cơ, mô. 

Sẹo lồi sẽ xuất hiện khoảng 3 – 12 tháng sau chấn thương. Lúc ban đầu, sẹo lồi có màu đỏ, hồng hoặc tím tuy nhiên dần dần sẽ đổi thành màu đậm hơn da, đường rìa cũng sẫm hơn đường giữa. Những vết sẹo lồi xuất hiện với hình dạng những miếng da nhẵn, không có lông.

Nguyên nhân hình thành sẹo lồi 

Có nhiều nguyên nhân hình thành sẹo lồi ít gặp hơn: 

• Xỏ khuyên tai. 
• Nổi mụn mủ do thuỷ đậu (hay gặp vùng bụng, mông, lưng). 
• Vết thương: lỗ thủng, rách, vết cắn, vết dao cạo râu, vết cắt của động vật, phẫu thuật, thủ thuật, thuốc tiêm. 

Sẹo lồi có gây nguy hiểm không? 

Không. Dù sẹo lồi gây ngứa, đau đớn, khó chịu tuy nhiên không gây nguy hiểm tới tính mạng. 

Sẹo lồi không phải bệnh truyền nhiễm, cũng không phải ung thư. Nếu người bệnh đã có một vết sẹo lồi rồi chắc chắn sẽ có tiếp những vết sẹo lồi khác. Sẹo lồi không mờ đi theo năm tháng, muốn hạn chế sự xuất hiện của sẹo lồi, người bệnh cũng nên gặp bác sĩ da liễu được thăm khám và chữa trị kịp thời. 

Yếu tố làm tăng nguy cơ gây nên sẹo lồi 

Melanin: Là chất đem tới màu sắc trên da, mái tóc, lông mi. Khi cơ thể ngày càng sản xuất nhiều melanin, các bộ phận sẽ ngày càng tối màu. 

Khi da bị thương, cơ thể sẽ sản xuất thêm các tế bào tạo melanin (các hắc tố) nên tại vùng bị thương có nhiều melanin hơn. Do đó, người da đen có nhiều tế bào sắc tố hơn các màu da khác nên nguy cơ bị sẹo lồi cao hơn. 

Gen: Khoảng 1/3 tổng số người bị sẹo lồi có người thân trong nhà đã bị sẹo lồi (chủ yếu là nhóm phụ nữ gốc Phi hoặc châu Á.) 

Độ tuổi (10 – 30 tuổi): Sẹo lồi có thể xuất hiện bất kỳ bao giờ tuy nhiên độ tuổi khoảng 10 – 30 tuổi là thời điểm dễ dàng hình thành sẹo lồi vì collagen hoạt động mạnh hơn. 

Mang thai: Sự biến đổi hormone xảy ra giữa đầu thai kỳ cũng tăng khả năng hình thành sẹo lồi. 

Chẩn đoán sẹo lồi thế nào? 

Có thể phát hiện sẹo lồi đơn giản bởi xem, sờ vết sẹo. Khi sẹo lồi toàn phát, bác sĩ sẽ tiến hành sinh thiết da nhằm loại bỏ ung thư da. 

Sinh thiết da là một cuộc tiểu phẫu, bác sĩ da liễu gây tê và phẫu thuật loại bỏ sang thương sẹo rồi chuyển đến khoa giải phẫu bệnh nhằm quan sát dưới kính hiển vi. Nếu người bệnh bị sẹo lồi, bác sĩ da liễu sẽ có phác đồ chữa trị thích hợp với làn sẹo của người bệnh.

Thời gian xuất hiện của sẹo lồi 

Sau khi da lành, sẹo lồi có thể xuất hiện sau khoảng 3 – 12 tháng thậm chí nhiều hơn nữa. Da dày hơn là biểu hiện ban đầu của sẹo lồi, ít nhất 20% ​​sẹo lồi hình thành sau một năm chấn thương. 

Sẹo lồi có trị được không? 

Sẹo lồi là bệnh lý lành tính (không phải ung thư), tuy nhiên sẹo lồi không thể điều trị triệt để, dễ tái phát trở lại ngay kể cả sau khi được phẫu thuật cắt bỏ. Nếu đã từng có sẹo lồi, người bệnh hãy thận trọng khi có vết thương trên da. Nếu cần phẫu thuật, hãy hỏi ý kiến bác sĩ về tình trạng sẹo lồi. 

Có thể bạn muốn đọc thêm: SẸO MỤN TRỨNG CÁ CÁCH ĐIỀU TRỊ VÀ LOẠI BỎ

Các phương pháp điều trị sẹo lồi:

Có nhiều phương pháp điều trị sẹo lồi, bác sĩ sẽ sử dụng một hoặc kết hợp các phương pháp điều trị tuỳ thuộc theo tình hình cụ thể. Các phương pháp điều trị sẹo lồi được sử dụng bao gồm: 

• Chăm sóc vết thương: Đối với sẹo lồi mới, phương pháp điều trị có thể là băng gạc từ thun cotton hoặc các chất liệu khác. Phương pháp điều trị được sử dụng sau khi phẫu thuật loại bỏ sẹo lồi. 
• Để làm giảm hoặc ngăn chặn sẹo sau phẫu thuật thì cần tạo sức ép cho vết thương cao bằng cách sử dụng băng gạc khoảng 12 – 24 giờ mỗi ngày và cần ít nhất 4 – 6 tháng mới có hiệu quả. Tuy nhiên, khi áp dụng phương pháp phẫu thuật, người bệnh sẽ cảm thấy ngứa ngáy. 
• Dùng kem corticosteroid: Sử dụng thuốc corticosteroid theo chỉ định để giúp giảm đau. 
• Thuốc tiêm: Nếu sẹo lồi nhỏ, bác sĩ sẽ làm giảm chiều sâu của sẹo bằng cách sử dụng cortisone hoặc các steroid khác. Người bệnh cần tiêm corticoid mỗi tháng (ít nhất 6 tháng) trước khi vết sẹo lành lại. 
• Tuy nhiên, khi tiêm corticosteroid sẽ có thể gây ra tác dụng phụ sau: làm mỏng da, xuất hiện tĩnh mạch mạng nhện, biến đổi sắc tố (giảm hoặc mất sắc tố melanin). 
• Áp đông lạnh: Nếu sẹo lồi nhỏ cần làm giảm hoặc xoá bỏ thì sẽ điều trị với nitơ lỏng. Các tác dụng phụ gây khó chịu khi dùng phương pháp đông lạnh bao gồm: mụn nước, ngứa, đổi màu da (giảm sắc tố). 
• Điều trị với laser: Sẹo lồi có thể được làm mờ thông qua việc điều trị với nhiều lần laser nhuộm xung (khoảng 4 – 8 tuần giữa các chu kỳ) giúp giảm đau, làm đầy sẹo. Bác sĩ có thể kết hợp trị liệu laser với tiêm cortisone. 
• Các tác dụng phụ có thể gây kích ứng như: giảm hoặc tăng sắc tố, mụn trứng cá, tróc da (thường xuyên gặp với nhóm bệnh nhân có làn da tối màu). 
• Phóng xạ: Dùng tia cực tím (Photpho 32 hoặc tia cực tím X) cường độ thấp giúp thu nhỏ hoặc giảm tế bào mô hình thành sẹo. Thế nhưng, xạ trị có tác dụng phụ là gây ra ung thư da. 
• Phẫu thuật: Nếu khi sử dụng các phương pháp điều trị trên vẫn không giảm sẹo lồi, bác sĩ sẽ điều trị sẹo theo cách phẫu thuật kết hợp với các phương pháp khác. 
• Cách ngăn ngừa sẹo lồi hiệu quả 
• Nếu cơ thể dễ mắc sẹo lồi hoặc có thành viên trong nhà đã mắc sẹo lồi cũng nên cẩn trọng trong việc làm các việc sau nhằm ngăn chặn khả năng gây sẹo lồi: (3) 
• Không bấm lỗ mũi, đeo bông tai trên cơ thể. 
• Không xăm hình, phẫu thuật thẩm mỹ (nếu định phẫu thuật, cần gặp bác sĩ da liễu khám kỹ trước khi phẫu thuật nhằm hạn chế khả năng gây sẹo lồi). 

Chăm sóc xử lý vết thương nhanh chóng (dù cho vết thương nhỏ) để giúp da mau hồi phục, giảm khả năng lưu lại sẹo (tham khảo bác sĩ da liễu để được tư vấn chi tiết hơn cách chăm sóc, xử lý vết thương đúng cách).

Các phương pháp cách trị sẹo lồi tại nhà: 

Cách trị sẹo lồi trên cơ thể với giấm táo 

Trong quá trình điều trị sẹo lồi mới hình thành, giấm táo được sử dụng như một phương thuốc tự nhiên, có nhiều tác dụng trong quá trình điều trị. Giấm táo chứa các thành phần làm sạch da tự nhiên giúp loại bỏ tế bào chết, ngăn ngừa sự phát triển của các tế bào mô sẹo, giảm thiểu khả năng hình thành sẹo lồi. 

Cách làm

• Trộn 1 thìa giấm táo với 1/2 thìa nước lọc để tạo nên hỗn hợp. 
• Trước khi áp dụng hỗn hợp giấm táo, cần rửa sạch sẽ vùng da muốn điều trị. 
• Sử dụng tăm bông gòn nhẹ nhàng thoa hỗn hợp giấm táo trên vết sẹo lồi mới hình thành. 
• Để hỗn hợp trên vết sẹo thêm khoảng 30 phút. 
• Sau khi giữ đủ liệu trình đã đưa ra, rửa sạch vùng da đã điều trị với nước sạch. 

Cách trị sẹo lồi trên cơ thể với gel nha đam 

Gel nha đam là một phương pháp tự nhiên được nhắc đến với nhiều công dụng trị sẹo lồi. Gel nha đam chứa nhiều hoạt chất có khả năng sát khuẩn giúp làm sạch da, làm giảm kích cỡ của sẹo lồi. 

Cách làm:

Rửa sạch sẽ nha đam, loại bỏ lá nha đam và lớp thịt 

Thoa gel nha đam tươi trên vùng da có sẹo lồi giúp thúc đẩy nhanh quá trình phục hồi của vết thương và liền sẹo. 

Để gel tự nhiên khô ráo trên da thêm một khoảng thời gian, giữ làn da thẩm thấu hết các tinh chất từ nha đam. 

Cách trị sẹo lồi trên cơ thể với nước ép hành tây 

Hành tây chứa nhiều flavonoid có khả năng kháng oxy hoá giúp giảm đau và thúc đẩy quá trình làm lành vết thương. 

Cách làm:

Để sử dụng hành tây trị sẹo lồi bạn hãy rửa sạch sẽ vùng da có chất dơ, dầu mỡ thừa. Tiếp đến bôi nước ép hành tây lên phía trên vết sẹo lồi. Giữ nước cốt hành tây trên da khoảng 30 phút thì rửa sạch với nước lã. 

Sẹo lồi nhiều năm có trị được không? Phương pháp xạ trị chữa sẹo lồi 

Xạ trị là một phương pháp điều trị sẹo lồi mới hình thành được nhiều người lựa chọn, thậm chí là khi phối hợp với phẫu thuật nhằm ngăn ngừa sự tái phát của sẹo. Phương pháp xạ trị có tác dụng nếu được tiến hành trong hai tuần lễ đầu tiên khi các nguyên bào sợi đang trong giai đoạn phát triển. 

Quy trình phát tia phóng xạ thông thường áp dụng các liều lượng cố định, chẳng hạn như 300 rads (5G y) 4 viên/ngày trong khoảng 4-5 ngày, hoặc 500 rads (5G y) 4 viên/ngày trong khoảng 3 ngày. Phương pháp xạ trị không bao giờ được áp dụng đối với phụ nữ. 

Có thể bạn muốn đọc thêm: Hướng dẫn cách nặn mụn đúng cách tránh để lại sẹo rỗ 3 điều bạn cần biết

Sẹo lồi có tái phát không? 

Hiện nay, trên mạng có vô số cách trị sẹo lồi trên mặt. Tuy nhiên không có phương pháp nào mang tới tác dụng cao. Hầu hết các phương pháp điều trị đều đối mặt với các phản ứng bất lợi và tỷ lệ tái phát cao. 

Thường người có sẹo lồi sau quá trình điều trị kéo dài khoảng 2-3 năm có nguy cơ tái phát cao. Sẹo lồi bắt nguồn do nhiều yếu tố, và hầu hết đều có thể làm mất hoặc giảm sẹo nhưng chưa thể xoá bỏ được toàn bộ. Việc điều trị cũng yêu cầu sự kiên trì và quá trình điều trị dài lâu. 

Các trường hợp làm tăng nguy cơ hình thành sẹo lồi 

Yếu tố tăng nguy cơ sẹo lồi có thể được xem xét trên các phương diện bao gồm melanin, gen, lứa tuổi, và mang bầu. 

Melanin là sắc tố đóng vai trò chính đối với việc tạo sắc tố trên da, niêm mạc, mí mắt. Khi có thương tổn trên da, hệ miễn dịch đáp ứng bằng cách sản sinh nhiều melanin hơn tại vùng chịu ảnh hưởng tạo thành tế bào hắc tố. Do đó, người da sẫm có nhiều hắc sắc tố hơn so sánh với các màu da khác có khả năng cao hơn đối với việc phát triển sẹo lồi. 

Khoảng 1/3 số người bị sẹo lồi có người thân trong nhà đã từng trải nghiệm điều tương tự, rất phù hợp với nhóm phụ nữ gốc Phi hoặc châu Á. 

Mặc dù sẹo lồi có thể gặp ở tất cả lứa tuổi, tuy nhiên giai đoạn 10 – 30 tuổi lại là giai đoạn dễ dàng hình thành sẹo lồi vì collagen sản xuất nhiều hơn trong giai đoạn này. 

Sự khác biệt về hormone trong thai kỳ có thể tăng nguy cơ hình thành sẹo lồi. Các thay đổi hormone có thể tác động lên quá trình hồi phục của vết thương làm tăng nguy cơ hình thành sẹo lồi. 

Tư vấn chuyên môn bài viết:

TS.BÁC SĨ NGUYỄN HỮU QUANG

Phó trưởng khoa tạo hình thẩm mỹ

Ngôn ngữ giao tiếp: Tiếng Việt, Tiếng Nga

Đặt Lịch Hẹn Xem Hồ Sơ